برخی نقاط قوت رایج مرتبط با اتیسم شامل حافظه قوی در اعداد و ارقام، انگیزه بالا در موضوعات مورد علاقه، توجه زیاد به جزئیات، توانایی پیگیری قوانین و دستورات، مهارتهایی در هنر و موسیقی، رویکردهای مبتکارانه در حل مسئله و صداقت میباشد. تعداد زیادی از این کودکان از طریق اطلاعات بصری مسايل را یاد میگیرند درنتیجه هرآنچه که بتوانید بصورت بصری ارائه دهید در باز کردن پتانسیل آنها نقش دارد. شاید متوجه شده باشید که برخی کمبودها و رفتارهای نامناسب مرتبط با اتیسم این کودکان، وقتی که مشغول کارهای مورد علاقهشان هستند، کاهش مییابد.
به عنوان یک تحصیل کرده در رشته آموزش آموزگاران کودکان استثنایی، شغل من ارائه بهترین و علمیترین استراتژیها برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم است که برای دستیابی آنهابه نیازهای اکادمی و اجتماعی طراحی شده است. اگرچه که من فهمیدم باید به شاگردانم آموزش دهم که باید مراجعینشان را (کودکان و والدین) را بشناسند و به آنها عشق بورزند و این موضوع مهمتر از استراتژیهایی است که استفاده میکنند. من به آنها میگویم: بهترین راهی که میتوانید به یک کودک عشق بورزید این است که حس درک و دلسوزی با خانوادهاش را ایجاد کنید.
من برای تقویت درک خودم از دیدگاه و بینش والدین در مورد تربیت یک کودک اتیستیک بسیار تحقیق کردم زیرا عمیقا برای آن ارزش قائلم. والدین نگران خستگی و خوشحال خودشان را در طول سالها نشان دادهاند و حالا من لیست کوتاهی از برخی از چیزهایی که والدین با من به اشتراک گذاشتهاند را با شما درمیان میگذارم. والدین میخواهند آموزگاران کودکشان اهمیت و توجه به کودک و خانوادهاش را بیشتر از نگه داشتن تمرکز روی اجرای استراتژیها نشان بدهد.
در زیر ۷ سوتفاهمی که والدین میخواهند آموزگار کودکشان بداند را با هم میخوانیم:
۱) کودک من از روی عمد خرابکار یا سرکش است
کودکان به حضور مداوم یک بزرگسال معتمد نیاز دارند که بتواند حمایت و راهنمایی لازم را بدهد. کودک عمداْ خرابکار یا سرکش نیست. باید بفهمید کودک سعی دارد از طریق رفتارش چه پیامی بدهد. درک اینکه چرا یک رفتار رخ داده است برای انتخاب رفتار جایگزین درست، لازم و ضروری است.
۲) کودک من باید بتواند رفتار مناسب را با یکبار گفتن انجام دهد.
گاهی چیزهایی که دیگران سریع یاد میگیرند برای کودک اتیستیک زمان بیشتری لازم دارد تا درست جا بیافتد و کودک آن را انجام دهد. موضوع این نیست که کودک گوش نمیدهد یا متوجه نمیشود یا تلاش کافی نمیکند. ممکن است لازم باشد به کودک نشان دهید که چطور یک کار را انجام بدهد (زیرا این کودکان بیشتر بصری هستند) و بعد آماده باشید که چندین بار آن کار را به او نشان دهید. صبر و پشتکار زیادی لازم است و لطفا ناامید نشوید. او درهمه کارها ناگهانی ماهر نمیشود. او ارزش این تلاش را دارد.
۳) من باید به ضعف کودکم جداگانه توجه و دقت کنم.
کودک نیازی به کمک ندارد که حس کند کافی نیست یا لازم است درمان شود تا در کلاس شما بهتر عمل کند. کودک نیازی به هیچ گونه انتقادی ندارد. به دنبال نقاط قوت او باشید ( هر چند تا که هستند) و این نقاط را پررنگ کنید تا بتوانید مهارتهای جدید را به او آموزش دهید. شناخت نقاط قوت کودک کلید اصلی برای بازکردن قفل پتانسیل اوست. بکارگیری نقاط قوت کودک باعث میشود انگیزه برای او ایجاد شود و در یادگرفتن مهارتهای جدید موفقیت کسب کند.
برخی نقاط قوت رایج مرتبط با اتیسم شامل حافظه قوی در اعداد و ارقام، انگیزه بالا در موضوعات مورد علاقه، توجه زیاد به جزئیات، توانایی پیگیری قوانین و دستورات، مهارتهایی در هنر و موسیقی، رویکردهای مبتکارانه در حل مسئله و صداقت میباشد. تعداد زیادی از این کودکان از طریق اطلاعات بصری مسايل را یاد میگیرند درنتیجه هرآنچه که بتوانید بصورت بصری ارائه دهید در باز کردن پتانسیل آنها نقش دارد. شاید متوجه شده باشید که برخی کمبودها و رفتارهای نامناسب مرتبط با اتیسم این کودکان، وقتی که مشغول کارهای مورد علاقهشان هستند، کاهش مییابد.
۴) کودک من ایرادی دارد و باید تعمیر و درمان شود.
کودکان نسبت به محرکهای محیط حساس هستند در نتیجه ممکن است نسبت به تغییراتی که در روتین آنها رخ میدهد عکسالعمل نشان دهند و به راحتی به هم بریزند، ولی در واقع ایرادی ندارند. لازم نیست شما آنها را درمان یا تعمیر کنید. ممکن است نتوانید رفتاری که دوست ندارید را حذف کنید. من معتقدم به جای درمان کودک، بهتر است زمان بگذارید و کودک را بشناسید و به نیازهایش احترام بگذارید. این کودک احتمالا هیچ وقت اون طوری که شما از شاگردان دیگر انتظار دارید رفتار نمیکند. ولی رفتار او نیز غلط نیست. این کودک شایسته درک و توجه شماست.
۵) کودک من به دستورات گفته شده گوش نمیدهد.
مهم است که بدانیم یادگیرندههای بصری، زبان نوشتاری و نمودار و جدول را به مفاهیم توصیفی ترجیح میدهند. بسیاری از کودکان اتیستیک دستورات کلامی را نمیتوانند پردازش کنند، لازم است مراحل را ببینند و گاهی لازم است چندین بار آنها را مرور کنند تا بتوانند آن رفتار را انجام دهند. کودک ممکن است اطلاعات را آنطور که کلامی گفته میشود متوجه نشود. اگراطلاعات نوشته شده نباشد یا از طریق نمودار و جدول نمایش داده نشود ممکن است کودک نتواند آن را حفظ کند یا یاد بگیرد. فلش کارتها، عکسها، یا کلمات بهترین روش برای آموزش به یادگیرندههای بصری است.
اگر دستورات کلامی طولانی بدهید، ممکن است فکر کنید که کودک توجه نمیکند یا سرکش است. به راههایی فکر کنید که بتوانید اطلاعات را بصورت بصری ارائه دهید به جای آنکه از او توقع داشته باشید تلاش بیشتری کند. لطفا این فکر را نکنید که کودک به اندازه کافی تلاش نمیکند و یا قانعش کنید که باید تلاش بیشتری کند.
۶) کودک من باید مهارتهای احتماعی را به راحتی یاد بگیرد.
ممکن است به نظر برسد که کودک نمیخواهد با کودکان دیگر بازی کند ولی ممکن است موضوع این باشد که نمیداند چطور باید یک مکالمه یا بازی را شروع کند. اکثر کودکان اتیستیک دوست دارند که رابطه دوستی داشته باشند ولی نیاز دارند که مهارتهای اجتماعی لازم برای ایجاد رابطه با دیگران را تقویت کنند. برای کودکان اتیستیک سخت است که با هم کلاسیهایشان ارتباط برقرار کنند. آنها در خواندن زبان بدن دیگران مشکل دارند. تقویت رابطه مثبت با هم سن و سالها برای رشد کودک بسیار مهم است.
به کودک یاد بدهید چطور با دیگران بازی کند و کودکان دیگر را تشویق کنید تا او را به بازیهایشان دعوت کنند. راههای مناسب برای ملحق شدن به یک جمع یا بازی را برایش با نمایش نشان دهید. در روابط بین دوستانش او را حمایت کنید. تقویت این مهارتهای اجتماعی به رشد زبان و شناختی او نیز کمک میکند.
۷) کودک من تحریک بیشتری لازم دارد
مغز کودک بطور مداوم در حال کار است تا بتواند محیط پر از محرک اطرافش را مدیریت کند، محیطی پر از صداها تا چراغها، سرنخهای اجتماعی تا تغییرات در روتین ها و فعالیتها. اگر او خسته است، به این خاطر است که خب خسته شده است! کودک اصولا به سرعت به خواب نمیرود. شبها ممکن است گاهی دو ساعت طول بکشد تابه خواب برود زیرا مدام از تختش بیرون میآید و والدین باید دوباره او را به تخت ببرند تا وقتی که کاملا خوابش ببرد. هر روز برای کودک بار اطلاعات زیادی به همراه دارد پس اگر به نظر خسته میآید، سعی نکنید به زور او را سرحال کنید.
نه تنها بار زیاد تحریکات و محرکات محیطی باعث میشود کودک شب آرامی نداشته باشد، بلکه باعث به هم ریختگیها و قشقرقها نیز میشود. به دنبال راهی باشید که بتوانید به کودک کمک کنید این تحریکات زیاد را مدیریت کند به جای اینکه مدام به دنبال تنبیه کردن رفتارهای نادرست او باشید.کودک به عمد سرکش یا خرابکار نیست او فقط با این فوران محرکات به روشی برخورد میکند که بلد است. راهی پیدا کنید که کودک بتواند بهتر اینها را کنترل کند.
این لیست کامل نیست. من از بسیاری از والدین شنیدم که دوست دارند آموزگار کودکشان دیدگاه آنها را نیز درک کند و این تنها خلاصهای از نظرات والدین است.
آموزگاران، اگر در کلاس خود کودک اتیستیکی داشتید زمان بگذارید تا آنها را بشناسید، نقاط قوت و ضعف آنها را بشناسید و همهی تلاشتان را بکنید که هر آنچه از دستتان برمیآید انجام دهید تا بتوانید آن دانشآموز و خانوادهاش را حمایت کنید.
۱- ماسک ان-۹۵ بزنید، کرونا از ماسکهای معمولی رد میشود. ۲- فیلتر هوای قوی هپا بگذارید. ۳- تا جایی که میتوانید از مردم حذر کنید. ۴- تغذیه خوب و سالم داشته باشید، مقادیر زیاد ویتامین C و D مصرف کنید. ۵- بسیار ورزش کنید. ۶- اگر توانستید حتما واکسن بزنید.
درباره نویسنده/هنرمند
Sheida Manavi شیدا معنوی لیسانس روان شناسی بالینی از دانشگاه علامه تهران دانشجوی رشته اتیسم و علم رفتار Telegram.me/ABAutism |
ویراستار اول: آرش مقدم؛ ویراستار نهایی: پر ابراهیمی - ویراستاری موقت: عباس حسنلو
ویراستار اول: آرش مقدم؛ ویراستار نهایی: پر ابراهیمی - ویراستاری موقت: عباس حسنلو