هفته گذشته، وزارت بهداشت اسرائیل اعلام کرد که طبق مطالعه‌هایش متقاعد شده که "ارتباط احتمالی" بین دریافت دوز دوم واکسن فایزر و ابتلا به میوکاردیت وجود دارد. مطالعات آنها روی فایزر انجام گردیده و مُدرنا که یک واکسن امآرانای دیگری‌ست، در این تحقیقات لحاظ نشده زیرا تعداد واکسن‌های مُدرنا در اسرائیل بسیار اندک است. گزارشات آنها نشان از بیش از ۲۷۵ مورد میوکاردیت در بین ۵ میلیون واکسینه شده، طی دسامبر ۲۰۲۰ تا مه ۲۰۲۱، و بیشتر در مردان بین ۱۶ تا ۳۰ سال دارد.
واکسن فایزر می‌تواند باعث التهاب قلب جوانان شود
فایزر گفته است که از یافته‌های اسرائیل و گزارش مطروحه آگاه است، اما فکر نمی‌کند واکسن این شرکت عامل چنین بیماری باشد. این شرکت می‌گوید که تعداد میوکاردیت‌های ثبت شده بعد از واکسیناسیون بالاتر از تعداد عادی ثبت میوکاردیت در جامعه نیست.
دکتر "کارولین کوآچ تان" متخصص بیماریهای عفونی کودکان و میکروبیولوژیست پزشکی در مونترال گفت: "این بیماری بسیار رایجی نیست". اغلب پس از انواع مختلف عفونت‌های ویروسی، از سرماخوردگی گرفته تا بیماریهای دستگاه گوارش است که میوکاردیت رخ می‌دهد. ویروس باعث پاسخ ایمنی بدن به آن می‌شود و این التهاب قلبی به عنوان بخشی از این پاسخ بدن به شمار می‌رود. اغلب، میوکاردیت جدی نیست و پس از عفونت به خودی خود از بین می‌رود. در بسیاری از موارد کار زیادی درباره آن نمی‌توان انجام داد و فقط "باید منتظر بمانیم تا رفع شود". در موارد نادری که التهاب بر توانایی قلب در پمپاژ خون تأثیر بگذارد، مجبور به ارائه درمان‌هایی شامل داروهای ضد التهاب یا استروئیدها خواهیم بود.
علائم التهاب عضله قلب (میوکاردیت) چیست ؟
بعضی از افراد اصلاً متوجه چیزی نمی‌شوند. اما طبق گفته دکتر "پیتر لیو" متخصص قلب و عروق و رئیس ارشد علمی در دانشگاه قلب اتاوا، شایع‌ترین علائم عبارتند از:
- درد قفسه سینه.
- احساس فشار به سینه که از بین نمی‌رود.
- دردی که با نفس عمیق کشیدن بدتر می‌شود.
- تنگی نفس.
- در موارد جدی‌تر، ریتم قلب نامنظم و از بین رفتن.
چه کسی بیشتر تحت تأثیر قرار التهاب عضله قلب (میوکاردیت) می‌گیرد؟
بر اساس مطالعات انجام شده تا به امروز، به نظر می‌رسد نوجوانان پسر و مردان جوان پس از واکسیناسیون به احتمال زیاد میوکاردیت را تجربه می‌کنند - اگرچه این اتفاق همچنان بعنوان پدیده‌ای نادر به شمار می‌رود. لیو می‌گوید در مجموع نادر بودن، مردانه بودن و نیز پس از واکسیناسیون رخ دادن با اصلیت میوکاردیت سازگار است. وی گفت صرف نظر از علت، مردها دو برابر زنان احتمال ابتلا به این بیماری را دارند و آنها معمولاً جوان هستند.
چرا واکسن، التهاب عضله قلب (میوکاردیت) را تحریک می‌کند؟
لیو می‌گوید واکسن‌های امآرانای موجود، از جمله فایزر، یک واکنش ایمنی شدید در بدن ایجاد می‌کنند و "به همین دلیل آنها محافظت زیادی در برابر کرونا بوجود می‌آورند". علاوه بر این، افراد جوان پاسخ‌های ایمنی قوی‌تری از خود بروز می‌دهند و هنگامی که دومین دوز واکسن خود را دریافت می‌کنند، سیستم ایمنی بدن آنها واکنش دفاعی را از اولین دوز نیز بالاتر می‌برد. بنابراین، در موارد نادر، ممکن است یک واکنش ایمنی "بیش از حد" اتفاق بیفتد و باعث التهاب در اطراف قلب شود.
آیا کانادایی‌ها پس از واکسیناسیون به التهاب عضله قلب (میوکاردیت) مبتلا می‌شوند؟
لیو ، متخصص قلب گفت که اطلاعاتی که تاکنون دیده است نشان می‌دهد که میوکاردیت ناشی از واکسن فایزر اتفاق می‌افتد، اما بسیار نادر است. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که فقط بعد از دوز دوم اتفاق می‌افتد. وی گفت: "از آنجا که میوکاردیت در افراد جوان بیشتر شایع است، و با توجه به اینکه ما در زدن دوزهای دوم از کشورهای دیگری مانند آمریکا که آمار خوبی تهیه می‌کنند عقب هستیم، تا آن زمان باید اطلاعات بیشتر و گویاتری در رابطه با این ارتباط داشته باشیم.
آیا باید واکسن فایزر نزد؟
متخصصان، از جمله اسرائیلی‌ها، با صراحت می‌گویند که میوکاردیت وجود دارد اما خطرش اصلا به اندازه بیماری کرونا نیست. متخصصان کانادایی نیز موافق هستند و خاطرنشان می‌کنند که کوید-۱۹ خود یک تهدید جدی‌تری برای سلامت قلب است، بنابراین زدن واکسن موثر حتی احتمال مشکل قلبی بر اثر کرونا را نیز کاهش می‌دهد.
آیا آنهایی که بیماری قلبی دارند واکسن نزنند؟
متخصصان می‌گویند: "خطر موارد نادری از میوكاردیت در افراد جوان‌تر، بدون ابتلا قبلی به بیماری قلبی رخ داده است و بیمارانی که اکنون مبتلا به بیماری قلبی هستند در معرض خطر بیشتری قرار ندارند". تمام کارشناسان تأکید می‌کنند که همه، از جمله نوجوانان و مردان جوان، می‌توانند از ایمن و موثر بودن واکسن‌های کوید-۱۹ اطمینان داشته باشند.
