بدون هیچ تردیدی بهترین کتاب عبید، اخلاق الاشراف او است
از خدا پنهان نیست، از شما هم پنهان نباشد آنکه هر فردی در زندگی و کار، از استادی، پیشکسوتی، مرادی، معلمی، صاحب نظری و خلاصه یک کسی با تجربه تبعیت میکند و او را سرمشق و راهنمای خود میپندارد. مثلاً اغلب فرزندان اولیا خویش یا معلمان بانفوذشان را به عنوان الگوی شخصیتی و رفتاری در نظر میگیرند. بنابراین با توجه به این مطلب به سراغ استاد فضولی رفتیم و از ایشان پرسیدیم:
"جناب فضولی، حضرتعالی که در فنون کتابت و طنز فاخر فردی صاحب سبک و جا افتاده هستید، لطفاً بفرمایید از چه کسی در این کار تبعیت میکنید و او را سرمشق کار خود قرار میدهید؟"
استاد سکوت ممتدی کرد و گفت:"این سوال اساسی و مهمی است که باید با تفکر و تعمق به آن جواب داد، ولی من در طول سالیان درازی که به کسوت قلمزنی و علیالخصوص به نگارش طنز و آن هم طنز هدفمند، مشغولم، همواره سعی کردهام شاگرد کوچکی از مکتب طنز فاخر و روشنگر استاد عبید زاکانی باشم. عبید مرد بزرگ روزگار خود بود که با قلم متعهدانه آیینهای مقابل رویدادهای زمانه خود گرفت و واقعیتها را برای ما بیان کرد به طوریکه از روی آثارش میتوانیم به آنچه که در دوران او گذشته است، پی ببریم. چه چیزی بالاتر از این تعهد اجتماعی و مردمی میتواند یک انسان اهل قلم را همواره در دل اهل خرد و اندیشه زنده نگاهدارد."
من فکر میکنم، این چند جمله کاملترین و با ارزشترین سخنی است که میشود درباره عبید عنوان کرد، لذا وقتی که صحبتمان با استاد فضولی گرم شد، از او پرسیدم:
"استاد در میان آثار عبید، شما کدام یک را بیشتر میپسندید؟ جواب داد:"همه آثار عبید عالی و استادانه است، حتی اشعار جدی و غزلیاتش، ولی من کتاب "اخلاق الاشراف، عبید را شاهکار او میدانم. به طوریکه میتوانم عنوان کنم که این شاعر جزو رجال علم اخلاق، سیاست و علم الاجتماع است. او از لحاظ روانشناسی، اجتماعی و سیاسی مردی تیزبین با اندیشههای دقیق و عمیق است."
آنگاه از استاد پرسیدم:"لطفا به نکاتی از کتاب اخلاق الاشراف اشاره فرمایید تا ما را با اندیشههای عبید بیشتر آشنا سازید."
استاد فضولی جواب داد:"بدون هیچ تردیدی بهترین کتاب عبید، اخلاق الاشراف او است که یکی از عمیقترین رسالههای زبان فارسی تلقی میگردد، به طوریکه هیچ نویسنده و مورخی در هیچ دوره و زمانی نظیر آن را ننوشته است. این کتاب شاهکار فصاحت و بلاغت است. عبید در این اثر اخلاق بزرگان زمان خود را به انتقاد گرفته و با طنز بدیع، رفتار و گفتار آنها را که در تضاد عجیبی است، افشا میکند و با نقد کوبنده، ماهیت دروغین این صنف را برملا میسازد."
از ایشان تقاضا کردم تا اشارهای موردی از این کتاب را با توجه به مسایل روز جامعه ما بنماید، فرمود:"یکی از جنبههای نادرست سیاست حکومترانان در تاریخ ما، جنگهای بیهوده و زیانآور بوده است، برای اینکار دلیل جز ارضای حس خود بزرگبینی و غرور جاهلانه نداشتند. عبید این حقیقت را در ضمن داستانها، امثال و تعریفات بسیار به باد انتقاد طنزآمیز میگیرد و میگوید:"سپاهییی را گفتند چرا به غزا(جنگ) نمیروی. گفت:به خدا من یکی از آنان را نمیشناسم و آنان هم مرا نمیشناسند، پس عداوت میان من و آنها چگونه واقع شود؟" عبید مسئولیت همه جنگها و شوربختیهای حاصل از آن را به دوش طبقه حاکم مینهد و میگوید:"جنگ نخست در ذهن مردان سیاست آغاز میشود و خودسری و گنده دماغی این طبقه زیانهای جبرانناپذیری برای مردم به ارمغان میآورد."
با استاد فضولی خداحافظی کردم ولی به خوانندگان توصیه میکنم که حتماً آثار عبید را بیابند و مطالعه کنند تا به دنیایی از واقعیتهای گذشته که بسیار با دوران ما تشابه دارد، آشنا شوند و به این نکته پی ببرند که همواره مسایل اجتماعی و سیاسی ایجاد شده توسط حکومترانان در جوامع بشری، بزرگترین مشکلات مردم عادی جامعه بوده است.
"جناب فضولی، حضرتعالی که در فنون کتابت و طنز فاخر فردی صاحب سبک و جا افتاده هستید، لطفاً بفرمایید از چه کسی در این کار تبعیت میکنید و او را سرمشق کار خود قرار میدهید؟"
استاد سکوت ممتدی کرد و گفت:"این سوال اساسی و مهمی است که باید با تفکر و تعمق به آن جواب داد، ولی من در طول سالیان درازی که به کسوت قلمزنی و علیالخصوص به نگارش طنز و آن هم طنز هدفمند، مشغولم، همواره سعی کردهام شاگرد کوچکی از مکتب طنز فاخر و روشنگر استاد عبید زاکانی باشم. عبید مرد بزرگ روزگار خود بود که با قلم متعهدانه آیینهای مقابل رویدادهای زمانه خود گرفت و واقعیتها را برای ما بیان کرد به طوریکه از روی آثارش میتوانیم به آنچه که در دوران او گذشته است، پی ببریم. چه چیزی بالاتر از این تعهد اجتماعی و مردمی میتواند یک انسان اهل قلم را همواره در دل اهل خرد و اندیشه زنده نگاهدارد."
من فکر میکنم، این چند جمله کاملترین و با ارزشترین سخنی است که میشود درباره عبید عنوان کرد، لذا وقتی که صحبتمان با استاد فضولی گرم شد، از او پرسیدم:
"استاد در میان آثار عبید، شما کدام یک را بیشتر میپسندید؟ جواب داد:"همه آثار عبید عالی و استادانه است، حتی اشعار جدی و غزلیاتش، ولی من کتاب "اخلاق الاشراف، عبید را شاهکار او میدانم. به طوریکه میتوانم عنوان کنم که این شاعر جزو رجال علم اخلاق، سیاست و علم الاجتماع است. او از لحاظ روانشناسی، اجتماعی و سیاسی مردی تیزبین با اندیشههای دقیق و عمیق است."
آنگاه از استاد پرسیدم:"لطفا به نکاتی از کتاب اخلاق الاشراف اشاره فرمایید تا ما را با اندیشههای عبید بیشتر آشنا سازید."
استاد فضولی جواب داد:"بدون هیچ تردیدی بهترین کتاب عبید، اخلاق الاشراف او است که یکی از عمیقترین رسالههای زبان فارسی تلقی میگردد، به طوریکه هیچ نویسنده و مورخی در هیچ دوره و زمانی نظیر آن را ننوشته است. این کتاب شاهکار فصاحت و بلاغت است. عبید در این اثر اخلاق بزرگان زمان خود را به انتقاد گرفته و با طنز بدیع، رفتار و گفتار آنها را که در تضاد عجیبی است، افشا میکند و با نقد کوبنده، ماهیت دروغین این صنف را برملا میسازد."
از ایشان تقاضا کردم تا اشارهای موردی از این کتاب را با توجه به مسایل روز جامعه ما بنماید، فرمود:"یکی از جنبههای نادرست سیاست حکومترانان در تاریخ ما، جنگهای بیهوده و زیانآور بوده است، برای اینکار دلیل جز ارضای حس خود بزرگبینی و غرور جاهلانه نداشتند. عبید این حقیقت را در ضمن داستانها، امثال و تعریفات بسیار به باد انتقاد طنزآمیز میگیرد و میگوید:"سپاهییی را گفتند چرا به غزا(جنگ) نمیروی. گفت:به خدا من یکی از آنان را نمیشناسم و آنان هم مرا نمیشناسند، پس عداوت میان من و آنها چگونه واقع شود؟" عبید مسئولیت همه جنگها و شوربختیهای حاصل از آن را به دوش طبقه حاکم مینهد و میگوید:"جنگ نخست در ذهن مردان سیاست آغاز میشود و خودسری و گنده دماغی این طبقه زیانهای جبرانناپذیری برای مردم به ارمغان میآورد."
ادامه مطلب پس از این تبلیغات
با استاد فضولی خداحافظی کردم ولی به خوانندگان توصیه میکنم که حتماً آثار عبید را بیابند و مطالعه کنند تا به دنیایی از واقعیتهای گذشته که بسیار با دوران ما تشابه دارد، آشنا شوند و به این نکته پی ببرند که همواره مسایل اجتماعی و سیاسی ایجاد شده توسط حکومترانان در جوامع بشری، بزرگترین مشکلات مردم عادی جامعه بوده است.
اگر شما همکاری گرامی ما هستی، مرسی که این مطلب را خواندی، اما کپی نکن و با تغییر به نام خودت نزن، خودت زحمت بکش!
پروتکل علمی - پزشکی جهانی برای مقابله کلیه ویروسهایی مانند کرونا که انتقالشان از طریق بسته هوایی است:
۱- ماسک ان-۹۵ بزنید، کرونا از ماسکهای معمولی رد میشود. ۲- فیلتر هوای قوی هپا بگذارید. ۳- تا جایی که میتوانید از مردم حذر کنید. ۴- تغذیه خوب و سالم داشته باشید، مقادیر زیاد ویتامین C و D مصرف کنید. ۵- بسیار ورزش کنید. ۶- اگر توانستید حتما واکسن بزنید.
۱- ماسک ان-۹۵ بزنید، کرونا از ماسکهای معمولی رد میشود. ۲- فیلتر هوای قوی هپا بگذارید. ۳- تا جایی که میتوانید از مردم حذر کنید. ۴- تغذیه خوب و سالم داشته باشید، مقادیر زیاد ویتامین C و D مصرف کنید. ۵- بسیار ورزش کنید. ۶- اگر توانستید حتما واکسن بزنید.
Date: چهارشنبه, اوت 21, 2019 - 20:00