موهای خود را بیش از حد شانه نکنید و همیشه به طور ملایم موها را شانه کنید
نچروپاتی-15
ریزش مو نگرانی است که همه ما را تحت تأثیر قرار میدهد، اگرچه امیدواریم اینگونه نباشد. وقتی میبینیم موهایمان بیشتر از حد معمول در هنگام حمام کردن یا شانه کردن موها میریزد، ناگهان تعجب میکنیم و یا میترسیم که آیا ممکن است موهایمان را از دست بدهیم. جالب است که بدانیم پوست سر انسان تقریباً حدود یکصد هزار تا یکصد و پنجاه هزار فولیکول مو دارد و روزانه ریزش پنجاه تا صد عدد موی سر طبیعی است و سپس در فرد طبیعی باید موی جدید شروع به رویش نماید. اما با افزایش سن و پیرترشدن، این روند تجدیدشدن کند میشود و در نتیجه مجموعه موها تو خالیتر و کم پشتتر میشوند.
به طور کلی موها در دوران خود سه مرحله طی میکنند که شامل مراحل زیر میباشند:
1- آناژن یا مرحله رشد (دو تا شش سال) در بعضی نژادها این مرحله طولانیتر از نژادهای دیگر است در نتیجه آنها موی پرپشتتر و بلندتری نسبت به بقیه نژادها دارند. مثال این را در هندیها میتوان دید.
2- کاتاژن یا مرحله پسرفت (یک تا دو هفته) داروهای شیمی درمانی قادر هستند تعداد زیادی مو را از مرحله رشد (آناژن) وارد این مرحله نماید درنتیجه به طور ناگهانی مقدار زیادی از موها (حدود 90 درصد) شروع به ریزش میکنند.
3- تلوژن یا مرحله استراحت مو است (پنج تا شش هفته) در این مرحله پیاز مویی که افتاده به سمت بالا حرکت میکند وشرائط را برای رشد موی جدید آماده مینماید. به طور کلی ده درصد موهای افراد سالم در این مرحله قرار دارند. ولی در وضعیتهایی نظیر استرسهای فیزیکی و روانی، بعد ار حاملگی و زایمان حدود 30 تا 40 درصد موها وارد این مرحله میشوند و به یکباره میریزند.
ریزش موی مردانه یا طاسی آندروژنیک = Male pattern baldness or Androgenic Alopecia
در واقع ریزش مو در مردان نسبت به زنان به مراتب بیشتر و قابل توجهتر است. به طوریکه شکل و پترن شناخته شدهای تحت عنوان ریزش موی مردانه داریم که به صورت ارثی بوده و ممکن است قبل از بیست سالگی آغاز شود. این نوع طاسی به صورت پسرفت خط رویش مو در قسمتهای جلو و طرفی سر و نیز کاهش تراکم مو در قسمت بالای سر میباشد. از طرفی واقعاً نمیتوان این طاسی را در مردان عنوان بیماری داد. سرعت طاس شدن در افراد مختلف متفاوت است ولی تا سن پنجاه سالگی، حدود پنجاه درصد از مردان دچار نازکی موها، کم پشتی و ریزش مو خواهند شد.
طاسی زنانه Female-pattern baldness
در حدود چهل تا پنجاه درصد زنان بعد از پنجاه سالگی (بطور معمول بعد از یائسگی) نازک شدن موها آغاز میشود و به آن طاسی زنانه میگویند. در نظر فرد نازکی در سراسر سر وجود دارد در حالیکه در واقع این حالت بیشتر در قسمت بالای سرفرد میباشد. طاسی در زنان زیر پنجاه سال نادر است و معمولاً در اثر نوسانات هورمونی، استرس و نیز مشکلات دیگرکه ریزش مو ثانویه و یکی از علائم آن است ایجاد میشود.
انواع دیگر ریزش مو شامل موارد زیر است:
آلوپسی آرئاتا یا طاسی منطقهای یا لکهای: این نوع ریزش مو با ریزش مناطق ولکههائی در سر و صورت و در هر دو جنس و در هر سنی مشاهده میشود ولی خوشبختانه نادر است و کمتر از دو درصد افراد مبتلا میشوند. علت این بیماری معمولاً مرتبط با سیستم ایمنی و به دلیل واکنشهای خودایمنی ایجاد میشود. البته خوشبختانه در بسیاری موارد فرد به طور خودبخود بهبود مییابد.
سلامت موهای ما منعکسکننده وضعیت کلی سلامتی بدن ما است، بنابراین رفع ریزش مو از چند جهت باید انجام شود یعنی هم با روشهای درمانی استاندارد برای کاهش سرعت ریزش مو و هم باید در تغذیه و شیوه زندگی اصلاح و تغییر ایجاد نمود.
اگر ریزش مو با علائم دیگری مانند خستگی، سردی دست و پا و پوست خشک و اختلالات قاعدگی همراه بود ممکن است فرد کم کاری تیروئید داشته باشد.
ریسک فاکتورها
• سن: ریزش مو با افزایش سن بیشتر است.
• سوختگی، صدمات و عفونتهای پوستی مانند قارچ کچلی
• داروهای مورد استفاده در درمان نقرس، آرتریت، افسردگی، مشکلات قلبی، فشار خون بالا و قرصهای ضدبارداری میتوانند موجب ریزش مو شوند.
• ژنتیک
• استفاده زیاد و نیز نادرست ازمواد شیمیایی برای رنگ کردن مو، بیرنگ کردن، صاف و یا فر کردن مو میتواند موجب آسیب و ریزش مو شود. بعلاوه مدل دادنهایی که موجب کشش شدید موها شود نیز میتواند موجب ریزش مو یا ریزش کششی شود.
• تغییرات هورمونی مانند بارداری، یائسگی و تخمدان پلیکسیتیک
• اختلالات سیستم دفاعی بدن مثل بیماریهای لوپوس، دیابت و تیروئیدی
• کمبود مواد مغذی شامل پروتئین، آهن، اسیدهای چرب ضروری، ویتامینهای گروه ب
• اختلالات شدید دستگاه گوارشی مثل بیماریهای سوء جذبی
• استرس مثل استرسهای روحی روانی، تبهای شدید، جراحی و آنفلوانزا
• مشکلات ناشی از رژیم و کم کردنهای وزن به طور غیر اصولی و نیز رژیمهای شدید
• مصرف بیش از حد (مسمومیت) ویتامین آ
اگر ریزش ناگهانی یا بیش از حد مو یا لکههای طاسی را در سر یا صورت خود مشاهده کردید حتماٍ باید با پزشک مشورت کنید زیرا میتواند به دلایلی نظیر کمبود مواد مغذی بدن، اختلالات تیروئیدی و دیگر مشکلات سلامتی مرتبط باشد. لازم به ذکر است درمان ریزش مو همیشه باید زود و به سرعت قبل از از بین رفتن موها صورت گیرد. یکی از بیشترین تجویزها برای ریزش مو توسط پزشکان داروی مینوکسیدیل موضعی میباشد که در ابتدا به عنوان یک داروی کاهش فشار خون به صورت خوراکی معرفی شد و دارو به صورت یک متسعکننده عروق خونی عمل میکند. در واقع داروی موضعی آن به صورت دو درصد و پنج درصد میباشد و مشاهدات نشان داده چهل تا چهل وپنج درصد افراد افزایش تراکم و ضخامت مو را مشاهده کردهاند. داروی دیگری که پزشکان برای مردان تجویز میکنند فیناستراید است که موجب مهار تولید دیهیدرو تستوسترون میشود البته دارای عوارضی نظیر کاهش میل و ضعف جنسی میباشد.
حال از نظر نچروپاتی چه میتوان انجام داد؟
توصیههای رژیم غذایی
چه خوراکیهائی بخوریم:
• آنچه که مهم است تأمین مواد مغذی مورد نیاز فولیکولهای مو میباشد. البته هیچ ماده غذائی وجود ندارد که رشد مو سر را افزایش دهد ولی غذاهای غنی از ویتامینها، مواد معدنی، آنتیاکسیدانها، فیبرفراوان و پروتئینها به رشد موها کمک میکنند.
• به مقدار کافی، پروتئین مصرف کنید زیرا پروتئینها برای رشد مو لازم و ضروری است پس پروتئینهای کم یا بدون چربی مثل ماهی، مرغ، گوشت قرمز بدون چربی، حبوبات، آجیل و سویا به قدر کافی مصرف کنید. بعلاوه آهن برای رشد موها ضروری است که به فراوانی در گوشت قرمز، مرغ و ماهی وجود دارد.
• ماهی و دانههای روغنی نظیر تخم کتان (فلکس سید) حاوی اسیدهای چرب ضروری هستند که برای رشد موها لازم میباشند.
• آجیل، بادام حاوی منیزیم است که برای رشد مو اهمیت دارد.
• پوست سیبزمینی، خیار، فلفل سبز و قرمز و جوانههای گندم وجو چون سرشار ازماده سیلیس هستند و باعث استحکام مو میشوند. غلات سبوسدار، فرنگیجات، سبزیجات و میوهها منابع خوبی برای ویتامینها و مواد مغذی مورد نیاز رشد مو میباشند.
از چه خوراکیهائی اجتناب کنیم:
• کافئین و الکل میتوانند باعث از بین رفتن و کاهش مواد مغذی موجود در بدن و باعث ریزش مو شوند.
• خوراکیهای با میزان قند بالا میتوانند سطح کورتیزول (یک هورمون استرس) را بالا برده و باعث تولید هورمونهای آندروژن و درنتیجه افزایش ریزش مو گردند.
• مصرف زیاد نمک با ریزش مو ارتباط دارد. خوراکیهای پر نمک مثل غذاهای فرآوری شده و اسنکها هستند.
• غذاهای حاوی چربیهای ترانس (غذاهای فرآوری شده و غذاهای سرخ شده)، غذاهای حاوی چربی اشباع شده مثل گوشتهای چرب و لبنیات پر چرب.
چه شیوه زندگی داشته باشیم:
• ورزش منظم و خواب کافی باعث افزایش گردش خون، کاهش استرس و سلامت کلی بدن میشود.
• تعداد دفعات شستشو و خشک کردن موهای خود را کاهش دهید. از شامپو و نرمکننده ملایم استفاده کنید. از استفاده از آب داغ، سشوار یا وسایل اتوی مو خودداری کنید.
• از قراردادن موها در معرض آب استخرهای کلردار یا هر نوع محلول شیمیایی دیگر مثل رنگهای موی شیمیائی خودداری کنید.
• موهای خود را بیش از حد شانه نکنید و همیشه به طور ملایم موها را شانه کنید. کارهای آرایشی بر روی موها را محدود کنید. اگر موها را میبندید به طور شل آنها را ببندید.
• برای محافظت از موها، هفتهای یک بار پوست سر را ماساژ دهید. اینکار موجب حفاظت از ساقه مو و تحریک رشد فولیکولهای مو میشود.
• در شرائط آفتاب شدید، هنگام خروج از منزل، کلاه لبه دار بپوشید تا پوست سر و موهایتان را از آسیب خورشید محافظت کند.
• سیگار نکشید. براساس یک گزارش، سیگاریها چهار برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری موی خاکستری خواهند داشت و بیشتر مستعد ریزش مو هستند.
کاهش شدید در مصرف کالری مورد نیازبدن (کمتر از 1200 کالری در روز) میتواند باعث ریزش ناگهانی موها شود. پس از رژیم لاغری سنگین خودداری کنید. محرومیت از پروتئین مورد نیاز بدن موجب توقف تولید مو، رشد مو و ریزش مو میشود.
ریزش مو نگرانی است که همه ما را تحت تأثیر قرار میدهد، اگرچه امیدواریم اینگونه نباشد. وقتی میبینیم موهایمان بیشتر از حد معمول در هنگام حمام کردن یا شانه کردن موها میریزد، ناگهان تعجب میکنیم و یا میترسیم که آیا ممکن است موهایمان را از دست بدهیم. جالب است که بدانیم پوست سر انسان تقریباً حدود یکصد هزار تا یکصد و پنجاه هزار فولیکول مو دارد و روزانه ریزش پنجاه تا صد عدد موی سر طبیعی است و سپس در فرد طبیعی باید موی جدید شروع به رویش نماید. اما با افزایش سن و پیرترشدن، این روند تجدیدشدن کند میشود و در نتیجه مجموعه موها تو خالیتر و کم پشتتر میشوند.
به طور کلی موها در دوران خود سه مرحله طی میکنند که شامل مراحل زیر میباشند:
1- آناژن یا مرحله رشد (دو تا شش سال) در بعضی نژادها این مرحله طولانیتر از نژادهای دیگر است در نتیجه آنها موی پرپشتتر و بلندتری نسبت به بقیه نژادها دارند. مثال این را در هندیها میتوان دید.
2- کاتاژن یا مرحله پسرفت (یک تا دو هفته) داروهای شیمی درمانی قادر هستند تعداد زیادی مو را از مرحله رشد (آناژن) وارد این مرحله نماید درنتیجه به طور ناگهانی مقدار زیادی از موها (حدود 90 درصد) شروع به ریزش میکنند.
3- تلوژن یا مرحله استراحت مو است (پنج تا شش هفته) در این مرحله پیاز مویی که افتاده به سمت بالا حرکت میکند وشرائط را برای رشد موی جدید آماده مینماید. به طور کلی ده درصد موهای افراد سالم در این مرحله قرار دارند. ولی در وضعیتهایی نظیر استرسهای فیزیکی و روانی، بعد ار حاملگی و زایمان حدود 30 تا 40 درصد موها وارد این مرحله میشوند و به یکباره میریزند.
ریزش موی مردانه یا طاسی آندروژنیک = Male pattern baldness or Androgenic Alopecia
در واقع ریزش مو در مردان نسبت به زنان به مراتب بیشتر و قابل توجهتر است. به طوریکه شکل و پترن شناخته شدهای تحت عنوان ریزش موی مردانه داریم که به صورت ارثی بوده و ممکن است قبل از بیست سالگی آغاز شود. این نوع طاسی به صورت پسرفت خط رویش مو در قسمتهای جلو و طرفی سر و نیز کاهش تراکم مو در قسمت بالای سر میباشد. از طرفی واقعاً نمیتوان این طاسی را در مردان عنوان بیماری داد. سرعت طاس شدن در افراد مختلف متفاوت است ولی تا سن پنجاه سالگی، حدود پنجاه درصد از مردان دچار نازکی موها، کم پشتی و ریزش مو خواهند شد.
طاسی زنانه Female-pattern baldness
در حدود چهل تا پنجاه درصد زنان بعد از پنجاه سالگی (بطور معمول بعد از یائسگی) نازک شدن موها آغاز میشود و به آن طاسی زنانه میگویند. در نظر فرد نازکی در سراسر سر وجود دارد در حالیکه در واقع این حالت بیشتر در قسمت بالای سرفرد میباشد. طاسی در زنان زیر پنجاه سال نادر است و معمولاً در اثر نوسانات هورمونی، استرس و نیز مشکلات دیگرکه ریزش مو ثانویه و یکی از علائم آن است ایجاد میشود.
انواع دیگر ریزش مو شامل موارد زیر است:
آلوپسی آرئاتا یا طاسی منطقهای یا لکهای: این نوع ریزش مو با ریزش مناطق ولکههائی در سر و صورت و در هر دو جنس و در هر سنی مشاهده میشود ولی خوشبختانه نادر است و کمتر از دو درصد افراد مبتلا میشوند. علت این بیماری معمولاً مرتبط با سیستم ایمنی و به دلیل واکنشهای خودایمنی ایجاد میشود. البته خوشبختانه در بسیاری موارد فرد به طور خودبخود بهبود مییابد.
سلامت موهای ما منعکسکننده وضعیت کلی سلامتی بدن ما است، بنابراین رفع ریزش مو از چند جهت باید انجام شود یعنی هم با روشهای درمانی استاندارد برای کاهش سرعت ریزش مو و هم باید در تغذیه و شیوه زندگی اصلاح و تغییر ایجاد نمود.
اگر ریزش مو با علائم دیگری مانند خستگی، سردی دست و پا و پوست خشک و اختلالات قاعدگی همراه بود ممکن است فرد کم کاری تیروئید داشته باشد.
ریسک فاکتورها
• سن: ریزش مو با افزایش سن بیشتر است.
• سوختگی، صدمات و عفونتهای پوستی مانند قارچ کچلی
• داروهای مورد استفاده در درمان نقرس، آرتریت، افسردگی، مشکلات قلبی، فشار خون بالا و قرصهای ضدبارداری میتوانند موجب ریزش مو شوند.
• ژنتیک
• استفاده زیاد و نیز نادرست ازمواد شیمیایی برای رنگ کردن مو، بیرنگ کردن، صاف و یا فر کردن مو میتواند موجب آسیب و ریزش مو شود. بعلاوه مدل دادنهایی که موجب کشش شدید موها شود نیز میتواند موجب ریزش مو یا ریزش کششی شود.
• تغییرات هورمونی مانند بارداری، یائسگی و تخمدان پلیکسیتیک
• اختلالات سیستم دفاعی بدن مثل بیماریهای لوپوس، دیابت و تیروئیدی
• کمبود مواد مغذی شامل پروتئین، آهن، اسیدهای چرب ضروری، ویتامینهای گروه ب
• اختلالات شدید دستگاه گوارشی مثل بیماریهای سوء جذبی
• استرس مثل استرسهای روحی روانی، تبهای شدید، جراحی و آنفلوانزا
• مشکلات ناشی از رژیم و کم کردنهای وزن به طور غیر اصولی و نیز رژیمهای شدید
• مصرف بیش از حد (مسمومیت) ویتامین آ
اگر ریزش ناگهانی یا بیش از حد مو یا لکههای طاسی را در سر یا صورت خود مشاهده کردید حتماٍ باید با پزشک مشورت کنید زیرا میتواند به دلایلی نظیر کمبود مواد مغذی بدن، اختلالات تیروئیدی و دیگر مشکلات سلامتی مرتبط باشد. لازم به ذکر است درمان ریزش مو همیشه باید زود و به سرعت قبل از از بین رفتن موها صورت گیرد. یکی از بیشترین تجویزها برای ریزش مو توسط پزشکان داروی مینوکسیدیل موضعی میباشد که در ابتدا به عنوان یک داروی کاهش فشار خون به صورت خوراکی معرفی شد و دارو به صورت یک متسعکننده عروق خونی عمل میکند. در واقع داروی موضعی آن به صورت دو درصد و پنج درصد میباشد و مشاهدات نشان داده چهل تا چهل وپنج درصد افراد افزایش تراکم و ضخامت مو را مشاهده کردهاند. داروی دیگری که پزشکان برای مردان تجویز میکنند فیناستراید است که موجب مهار تولید دیهیدرو تستوسترون میشود البته دارای عوارضی نظیر کاهش میل و ضعف جنسی میباشد.
حال از نظر نچروپاتی چه میتوان انجام داد؟
توصیههای رژیم غذایی
چه خوراکیهائی بخوریم:
• آنچه که مهم است تأمین مواد مغذی مورد نیاز فولیکولهای مو میباشد. البته هیچ ماده غذائی وجود ندارد که رشد مو سر را افزایش دهد ولی غذاهای غنی از ویتامینها، مواد معدنی، آنتیاکسیدانها، فیبرفراوان و پروتئینها به رشد موها کمک میکنند.
• به مقدار کافی، پروتئین مصرف کنید زیرا پروتئینها برای رشد مو لازم و ضروری است پس پروتئینهای کم یا بدون چربی مثل ماهی، مرغ، گوشت قرمز بدون چربی، حبوبات، آجیل و سویا به قدر کافی مصرف کنید. بعلاوه آهن برای رشد موها ضروری است که به فراوانی در گوشت قرمز، مرغ و ماهی وجود دارد.
• ماهی و دانههای روغنی نظیر تخم کتان (فلکس سید) حاوی اسیدهای چرب ضروری هستند که برای رشد موها لازم میباشند.
• آجیل، بادام حاوی منیزیم است که برای رشد مو اهمیت دارد.
• پوست سیبزمینی، خیار، فلفل سبز و قرمز و جوانههای گندم وجو چون سرشار ازماده سیلیس هستند و باعث استحکام مو میشوند. غلات سبوسدار، فرنگیجات، سبزیجات و میوهها منابع خوبی برای ویتامینها و مواد مغذی مورد نیاز رشد مو میباشند.
از چه خوراکیهائی اجتناب کنیم:
• کافئین و الکل میتوانند باعث از بین رفتن و کاهش مواد مغذی موجود در بدن و باعث ریزش مو شوند.
• خوراکیهای با میزان قند بالا میتوانند سطح کورتیزول (یک هورمون استرس) را بالا برده و باعث تولید هورمونهای آندروژن و درنتیجه افزایش ریزش مو گردند.
• مصرف زیاد نمک با ریزش مو ارتباط دارد. خوراکیهای پر نمک مثل غذاهای فرآوری شده و اسنکها هستند.
• غذاهای حاوی چربیهای ترانس (غذاهای فرآوری شده و غذاهای سرخ شده)، غذاهای حاوی چربی اشباع شده مثل گوشتهای چرب و لبنیات پر چرب.
چه شیوه زندگی داشته باشیم:
• ورزش منظم و خواب کافی باعث افزایش گردش خون، کاهش استرس و سلامت کلی بدن میشود.
• تعداد دفعات شستشو و خشک کردن موهای خود را کاهش دهید. از شامپو و نرمکننده ملایم استفاده کنید. از استفاده از آب داغ، سشوار یا وسایل اتوی مو خودداری کنید.
• از قراردادن موها در معرض آب استخرهای کلردار یا هر نوع محلول شیمیایی دیگر مثل رنگهای موی شیمیائی خودداری کنید.
• موهای خود را بیش از حد شانه نکنید و همیشه به طور ملایم موها را شانه کنید. کارهای آرایشی بر روی موها را محدود کنید. اگر موها را میبندید به طور شل آنها را ببندید.
• برای محافظت از موها، هفتهای یک بار پوست سر را ماساژ دهید. اینکار موجب حفاظت از ساقه مو و تحریک رشد فولیکولهای مو میشود.
• در شرائط آفتاب شدید، هنگام خروج از منزل، کلاه لبه دار بپوشید تا پوست سر و موهایتان را از آسیب خورشید محافظت کند.
• سیگار نکشید. براساس یک گزارش، سیگاریها چهار برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری موی خاکستری خواهند داشت و بیشتر مستعد ریزش مو هستند.
کاهش شدید در مصرف کالری مورد نیازبدن (کمتر از 1200 کالری در روز) میتواند باعث ریزش ناگهانی موها شود. پس از رژیم لاغری سنگین خودداری کنید. محرومیت از پروتئین مورد نیاز بدن موجب توقف تولید مو، رشد مو و ریزش مو میشود.
اگر شما همکاری گرامی ما هستی، مرسی که این مطلب را خواندی، اما کپی نکن و با تغییر به نام خودت نزن، خودت زحمت بکش!
پروتکل علمی - پزشکی جهانی برای مقابله کلیه ویروسهایی مانند کرونا که انتقالشان از طریق بسته هوایی است:
۱- ماسک ان-۹۵ بزنید، کرونا از ماسکهای معمولی رد میشود. ۲- فیلتر هوای قوی هپا بگذارید. ۳- تا جایی که میتوانید از مردم حذر کنید. ۴- تغذیه خوب و سالم داشته باشید، مقادیر زیاد ویتامین C و D مصرف کنید. ۵- بسیار ورزش کنید. ۶- اگر توانستید حتما واکسن بزنید.
۱- ماسک ان-۹۵ بزنید، کرونا از ماسکهای معمولی رد میشود. ۲- فیلتر هوای قوی هپا بگذارید. ۳- تا جایی که میتوانید از مردم حذر کنید. ۴- تغذیه خوب و سالم داشته باشید، مقادیر زیاد ویتامین C و D مصرف کنید. ۵- بسیار ورزش کنید. ۶- اگر توانستید حتما واکسن بزنید.
Date: چهارشنبه, سپتامبر 11, 2019 - 20:00
درباره نویسنده/هنرمند
دکتر محمدرضا کاظمی پزشک متخصص پاتولوژی با تجربهی 32 سال و همچنین متخصص طبیعی درمانی از کالج کانادایی طب نچروپاتی تورنتو میباشد. او بیماران را بوسیله هومیوپاتی، طب سوزنی، تغذیه طبیعی، مکملها، طب فیزیکی و آبدرمانی درمان میکند. 647-847-2070 www. drkazemind.com |
ویراستار اول: آرش مقدم؛ ویراستار نهایی: پر ابراهیمی - ویراستاری موقت: عباس حسنلو
ویراستار اول: آرش مقدم؛ ویراستار نهایی: پر ابراهیمی - ویراستاری موقت: عباس حسنلو