امروز (سه‌شنبه) قرار بود که کانادا تعرفه‌های تلافی‌جویانه روی کالاهای آمریکایی را اعلان و به اجرا بگذارد. پس از آنکه واشنگتن چند ماه پیش گفت که اقدامات تنبیهی را بر علیه کانادا و صنایع آلومینیوم آن با گمرکی گذاشتن روی واردات آلومینیوم اعمال می‌کند، سرانجام کانادا گفته بود که پس از بررسی‌هایش در این ماه گذشته به نتیجه رسیده که تعرفه‌های تلافی‌جویانه‌ای را روی برخی کالاهای آمریکایی اعمال نماید. "کریستینا فریلند" معاون نخست وزیر کانادا ماه گذشته گفته بود که اتاوا مجازات ۳.۶ بیلیون دلاری (معادل با ۲.۷ بیلیون دلار آمریکا) را در نظر گرفته و می‌خواهد آنرا عمدتا روی محصولات حاوی آلومینیوم آمریکایی اعمال نماید و افزوده بود: "بررسی‌های دقیق ما تا ۱۶ سپتامبر طول خواهد کشید و پس آن، آنها را به اجرا در خواهیم آورد".
اما همین امروز ناگهان کاخ سفید در یک عقب‌نشینی آشکار گفت که گمرکی‌های فعلی را حداقل تا پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر لغو می‌کند. حرکت امروز کانادا ممکن بود برخی پیامدهای ناخوشایند سیاسی را برای دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در تلاش برای انتخاب مجدد به دنبال داشته باشد.
 
عقب‌نشینی ترامپ در جنگ تجاری آلومینیوم با کانادا در روزی که کانادا می‌خواست تلافی کند
علی‌رغم محکومیت‌های سندیکاها و سازمان‌های آلومینیومی در دو طرف مرز آمریکا و کانادا، و بر خلاف تعهدات بین‌المللی این کشور در نفتا-۲، دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در ۱۶ آگوست تعرفه ۱۰ درصدی برای آلومینیوم خام از کانادا وضع کرد. به محض اینکه ترامپ بطور غیرمنتظره‌ای گفت تعرفه‌های جدید گمرکی در حال اجراست؛ مقامات کانادایی هم گفتند که پس از مشاوره با سازمان‌ها و صنایع آلومینیوم، لیست گسترده‌ای از محصولات آمریکایی را کاندید خواهد کرد تا از آنها بابت ورود به بازارهای کانادا گمرکی بگیرد و قصد دارد رقم این تعرفه با رقم کنونی تعرفه گمرکی آمریکا، یعنی ۳.۶ بیلیون دلار برابری کرده و بدین سان اقدامات متقابل تلافی‌جویانه داشته باشد.
"فرانسوا ‌فیلیپ شامپاین"، وزیر امور خارجه کانادا پیش از جلسه کابینه روز دوشنبه نیز در مورد اقدامات تلافی‌جویانه برنامه‌ریزی شده در این زمینه گفت که رویکرد کانادا همچنان مثل گذشته تلافی کردن گمرکی ترامپ با گمرکی گذاشتن روی کالاهای آمریکایی‌ست. "فریلند" نیز قبلاً اظهار داشته بود كه در روش کانادا در عین خسارت حداقلی به كانادا در پی خسارت حداکثری به آمریکاست. اتاوا قصد داشت با اعلان ساعت ۳ بعدازظهر امروزش روی محصولات زیر در اقدامی تلافی‌جویانه گمرکی ببندد که ایالات متحده ناگهان در ساعت ۱ اعلام کرد که ۱۰ درصد مالیات واردات اخیر خود روی آلومینیوم کانادا را کاهش خواهد داد - و هر ماه آنرا دوباره را بررسی می‌کند.

دولت کانادا از عقب‌نشینی آمریکا استقبال کرد

فریلند در مصاحبه امروز عصرش از تصمیم به عقب‌نشینی موقتی آمریکا استقبال کرد اما هشدار داد كه هنوز آمادگی کامل برای اعمال اقدامات تلافی‌جویانه در صورت لزوم را دارد. در میان لیست محصولات کاندید شده آمریکایی برای گمرکی، این اقلام به چشم می‌خوردند:

دوره مشاوره دولت با صنایع، ۶ سپتامبر و یک ماه پس از آنکه ترامپ آخرین برنامه‌های اقدام تجاری گمرکی گذاشتن خود را فاش کرد، به پایان رسید و اکنون یک هفته پس از مشاوره، فریلند فهرست نهایی کالاهای آلومینیومی آمریکایی را که مورد گمرکی قرار می‌گرفت را می‌خواست اعلان کند. به گفته مقامات کانادایی، لیست تعرفه‌های تلافی‌جویانه کانادا کارخانه ماشین لباسشویی اوهایو را که ترامپ قبلا با سخنرانی در آن اعلام کرده بود مالیاتش را کاهش داده بشدت تحت تأثیر قرار می‌داد.
 
آمریکا و کانادا هر یک چه دلایلی دارند؟
آمریکا می‌گوید گمرکی روی واردات فرآوری نشده آلومینیوم از کانادا طبق قانون ۲۳۲ توسعه تجارت ایالات متحده که بیانگر "تهدید یک کشور خارجی علیه امنیت ملی آمریکاست"، اعمال می‌شود. ترامپ می‌گوید کانادا از آمریکا "سوء استفاده" می‌کند و ادعا کرد که تجارت آلومینیوم آمریکایی توسط "کانادا" نابود شده، و آنرا "بسیار ناعادلانه" خواند، و تولیدکنندگان کانادایی را متهم کرد که ایالات متحده را با صادرات خود اشباع می‌کنند. ترامپ همچنین گفت که گمرکی و تعرفه‌های جدید کاملاً ضروری هستند و متعهد شد كه "كارگران آمریكایی را همیشه در اولویت خود قرار دهد" و از همه ابزارهایی كه در اختیار دارد - از جمله تعرفه‌ها - برای انجام این كار استفاده خواهد كرد.
آمریکا می‌گوید اگر حجم صادرات آلومینیوم کانادا بیش از ۱۰۵ درصد حجم اعلام شده باشد، گمرکی‌ها را دوباره اعمال خواهند کرد و بررسی این اعمال مجدد هر شش هفته انجام خواهد شد. سقف اعلام شده واشنگتن از ۷۰،۰۰۰ تا ۸۳،۰۰۰ تن در ماه، شامل آلومینیوم غیرآلیاژی و پرورش نیافته، متغیر است. آمار منتشر شده توسط صنعت آلومینیوم آمریکا و اداره آمار آن کشور نشان می‌دهد که رقم جابجا شده در سال‌های اخیر چندین بار از این میزان فراتر رفته است.
در پاسخ، کانادا می‌گوید که از موافقت با صادرات سهمیه‌بندی شده فلزات مخالفت کرده و چنین تعیین محدوده "یکجانبه‌ای" از سوی آمریکا را روی یک ماده پایه برای صنایع نمی‌پذیرد. بعلاوه فریلند دولت ترامپ را "حمایت‌گرایانه‌ترین دولت تاریخ آمریکا" خوانده که خلاف تعهدات و سخنانش عمل می‌کند. فریلند تعرفه‌های ترامپ را "غیرضروری، غیرمجاز و کاملاً غیرقابل قبول" خواند. داگ فورد نخست وزیر انتاریو که صنایع آلومینیوم و فولاد مهمی دارد که از تعرفه‌های ترامپ صدمه می‌خورند گفت که "با توجه به وضعیت فعلی اقتصاد و درست در عنفوان شیوع کرونا، گمرکی گذاشتن روی کالاهای کشورهای دوست و همپیمان، آخرین چیزی است که یک شخص بتواند فکرش را بکند"!
 
صنایع آلومینیوم چه می‌گویند؟
استفاده از این قانون تجارت به عنوان توجیه گمرکی و تعرفه نیز مورد انتقاد جدی کارشناسان قرار گرفته و آنها گفته‌اند که این اقدام ترامپ درست مانند اولین اقدام او در این زمینه در سال ۲۰۱۸ کاملا اشتباه بوده، امتحان خود را پس داده و ثابت شده که نادرست بوده است. ترامپ در ماه مه ۲۰۱۸ پس از آنکه زیر قرارداد نفتا زد و برای فشار وارد کردن به مذاکرات نفتا روی صنایع فولاد و آلومینیوم کانادا گمرکی گذاشت. گمرکی‌های ترامپ به مدت یک سال برقرار بود و البته پس از چندی کانادا با اقدامات متقابل، به همان میزان روی صنایع فولاد، آلومینیوم و همچنین دیگر صنایع مانند قهوه، غذاهای آماده، پیتزا، شکلات، چاشنی‌ها، لوازم بهداشتی، آبجو، ویسکی، اقلام مختلف خانگی و قایق‌های موتوری آمریکایی گمرکی وضع کرد بطوریکه ایالت‌های طرفدار ترامپ بیشترین آسیب‌ها را از این گمرکی‌ها متحمل شوند.
یک سال بعد و پس از تصویب نفتا-۲، کانادا و ایالات متحده با صدور بیانیه مشترکی لغو تعرفه‌ها را تأیید کردند و تأیید کردند که دو کشور همچنین توافق کردند که، شکایت کانادا بعلت گمرکی گذاشتن آمریکا روی کالاهایش بر خلاف قوانین بین‌المللی، در سازمان تجارت جهانی را که "مجازات" و "توهین" به روابط کانادا و آمریکا خوانده شده بود، مسکوت رها کنند. گمرکی گذاشتن اینبار آمریکا یک ماه پس از نفتا-۲ که از تاریخ ۱ ژوئیه امسال میان دو کشور (بعلاوه مکزیک) اجرایی شده به وقوع پیوسته، می‌گوید واردات کانادا امنیت ملی آنرا به خطر انداخته است.
یک کارشناس بازرگانی که در زمان اوباما در کاخ سفید کار می‌کرد گفت که به نظر می‌رسد دولت ترامپ می‌خواست یک جنگ پُرخطر سیاسی را بعلت انتخابات پیش رو به تعویق بیندازد اما این اصلا به معنای یافتن درگیری نیست. در اعلامیه آمریکا هم همچنان اشاره شده که این کشور بطور یک جانبه، ماهانه واردات آلومینیوم بدون گمرکی از کانادا را زیر نظر داشته و میزانش را خود آمریکا تعیین می‌کند.